Weryfikacja faktów 1: Jak przebiega weryfikacja faktów?

Weryfikacja faktów i obalanie informacji

Wszystkie duże media informacyjne zatrudniają weryfikatorów faktów: ludzi, którzy upewniają się, że ich produkcja - wiadomości o ósmej rano, gazeta, dokument - nie zawiera błędów lub dezinformacji.

Istnieją również niezależne organizacje zajmujące się weryfikacją faktów, takie jak Bellingcat lub PolitiFact (USA), których analizy zajmują się fałszywymi wiadomościami, błędami i dezinformacją, zarówno w Internecie, jak i w świecie rzeczywistym.

Weryfikacja faktów

Analiza (zagadnienia) w celu potwierdzenia faktów.

Oxford Dictionary

Wskazywanie, że dana informacja jest niepoprawna lub wysoce myląca przy użyciu dowodów, nazywane jest " obalaniem". Umiejętność rozróżniania wiarygodnych i niewiarygodnych informacji online jest niezbędną umiejętnością w czasach, gdy większość młodych ludzi czerpie wiadomości z Internetu.

Obalanie informacji

Wykazanie, że coś jest mniej ważne, gorsze lub mniej prawdziwe, niż się wydaje.

Cambridge Dictionary

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda wykazali, że profesjonalni weryfikatorzy faktów byli szybsi i dokładniejsi w ocenie informacji online niż historycy i studenci studiów licencjackich. "Osoby weryfikujące fakty czytały lateralnie, co oznacza, że szybko skanowały daną stronę internetową, a następnie otwierały serię dodatkowych kart przeglądarki, szukając kontekstu i perspektywy z innych witryn" - wyjaśnia artykuł na temat badań.

Ci weryfikatorzy faktów nie urodzili się z bardzo krytycznym okiem. Weryfikacja faktów to metoda patrzenia na informacje w inny sposób i zadawania określonych pytań. Każdy może nauczyć się weryfikacji faktów.

Pięć pytań dotyczących weryfikacji faktów

Weryfikacja faktów zaczyna się od zadawania dodatkowych pytań na temat tego, co widzisz. Aby odpowiedzieć na te pytania, ważne jest, aby szukać również poza fragmentem, który sprawdzasz.

Pięć pytań dotyczących weryfikacji faktów to:

1. Kto stoi za tymi informacjami?
2. Jakie są ich główne stwierdzenia?
3. Jakie są dowody na poparcie ich twierdzeń?
4. W jaki sposób te dowody są wykorzystywane do uzasadnienia informacji?
5. Co inne źródła mówią o organizacji i jej twierdzeniach?

W tych pytaniach kryją się inne pytania, na które chcesz znaleźć odpowiedź. Twoim celem jako weryfikatora faktów jest udzielenie na nie jak najpełniejszej odpowiedzi.

Aby uzyskać pełniejszą odpowiedź na podane pytanie, pomocnym zwykle jest rozbicie ich na bardziej szczegółowe:

Kto stoi za tymi informacjami?

1. Czy jest to organizacja informacyjna o reputacji wiarygodnej, nieznajomy, a może promowany post w mediach społecznościowych?
   1. Dowiedz się, jak najwięcej na temat źródła, czytając sekcję "o nas" na jego stronie internetowej lub patrząc na jego profil.
2. Dlaczego się tym dzielą? Co ich motywuje?

Jakie są ich główne stwierdzenia?

1. Jaki jest cel, który chcą przekazać te media?
2. Czy te informacje wydają się bardziej faktem czy opinią?

Jakie są dowody na poparcie ich twierdzeń?

1. Czy informacje zostały poparte dowodami?
   1. Jeśli nie ma źródeł, trudniej jest sprawdzić twierdzenia, a informacje mogą zawierać nieścisłości.
   2. Jeśli źródła istnieją, przejdź do następnego pytania.
2. Czy źródła są wiarygodne?
   1. Użyj wyszukiwarki, aby sprawdzić, czy twierdzenia odpowiadają wiarygodnym mediom. Godne zaufania media to media, które mają dobrą reputację dziennikarską i są znane z tego, że naprawiają swoje błędy, takie jak The Guardian (UK), The New York Times (US), Le Monde (FR), Deutsche Welle (DE), El País (ES) itp.

W jaki sposób te dowody są wykorzystywane do uzasadnienia informacji?

1. W jaki sposób przedstawione dowody potwierdzają twierdzenia?
2. Czy są jakieś problemy lub błędy w sposobie, w jaki dowody potwierdzają twierdzenia?

Na przykład: dane o tym, że ludzie jedzą mniej mięsa nie wyjaśniają, dlaczego ceny gazu idą w górę. Użyte dowody (jedzenie mięsa) nie potwierdzają, że ceny gazu idą w górę, ponieważ ludzie jedzą mniej mięsa.

Co inne źródła mówią o organizacji i jej twierdzeniach?

1. Czy organizacja ma reputację stronniczej, ideologicznej lub politycznej?
2. Czy istnieją inne organizacje, które się z nimi zgadzają lub nie?

Oceniając odpowiedzi na pytania dotyczące weryfikacji faktów, uczniowie dochodzą do wniosku, czy ich zdaniem artykuł jest godny zaufania. Chociaż odpowiedź nie zawsze jest jednoznaczna (na przykład: artykuł jest zgodny z faktami, ale autor ma silne uprzedzenia), pomaga to ocenić, w jaki sposób należy czytać dany artykuł.

Weryfikacja faktów w mediach społecznościowych

Jest to bardzo przyjemne i łatwe, jeśli weryfikowany artykuł znajduje się na stronie internetowej, która jasno określa misję organizacji ("naszym celem jest pokazanie wszystkim, że ziemia jest płaska!").

Jednak odpowiedzi na pytania dotyczące weryfikacji faktów nie zawsze są tak oczywiste. Na przykład, jeśli chcesz sprawdzić wideo w mediach społecznościowych. Użytkownik, który go udostępnił, może być anonimowy i nie mieć wnikliwej biografii na swoim profilu.

W tym miejscu pojawiają się kolejne techniki weryfikacji faktów: wyszukiwanie obrazów, geolokalizacja i chronolokalizacja, które zostaną omówione w następnej lekcji.

Na razie skupimy się na weryfikacji faktów w niektórych artykułach w Internecie przy użyciu powyższych pytań dotyczących weryfikacji faktów.

Zaprezentuj uczniom w jaki sposób weryfikuje się fakty w artykule.

Uczniowie, podzieleni na dwuosobowe grupy, wykorzystają pięć pytań do weryfikacji faktów, aby krytycznie ocenić jeden artykuł online. Ustalenia uczniów zostaną następnie omówione z klasą.

1. Podziel klasę na 6 lub 9 grup.
2. Grupy otrzymują jeden z trzech wybranych artykułów informacyjnych. Upewnij się, że każdy artykuł jest przypisany do tej samej liczby grup.

Grupy sprawdzają jeden przykładowy artykuł, odpowiadając na pytania dotyczące weryfikacji faktów tak dobrze, jak potrafią. Aby dobrze odpowiedzieć na pytania, kluczowe jest dodatkowe poszukiwanie informacji online.

Oto kilka przykładowych artykułów. Można również wykorzystać inne wiadomości, ale zaleca się, aby były one krótkie i dobrze udokumentowane.

• Lunar Eclipses and the Shadow of the Earth by John Davis, 2016, The Flat Earth Society
• These Coloradans say Earth is flat. And gravity’s a hoax. Now, they’re being persecuted by Graham Ambrose, 2017, The Denver Post (10 pierwszych akapitów).

Despite world-leading nature laws, European biodiversity continues to plummet, WWF

Po weryfikacji faktów, klasa omawia artykuły i wnioski, do których doszły wszystkie grupy.

Pytania do dyskusji

• Czy weryfikatorzy faktów mogą być bezstronni?
• Kto jest odpowiedzialny za weryfikację faktów: autorzy czy wydawnictwa?
• Dlaczego "czytanie lateralne" jest kluczową czynnością podczas weryfikacji faktów? Zobacz sekcję dotyczącą badań Stanforda na temat weryfikatorów faktów.
• Co powinien zrobić weryfikator faktów, jeśli informacji nie można zweryfikować za pomocą weryfikacji faktów?
• Czy jest to problem, jeśli ktoś motywuje coś, co jest prawdą, dowodami, które nie potwierdzają tego twierdzenia?