Konsumpcja mediów: Krytyczne czytanie

Teoria

Krytyczne czytanie jest podstawową umiejętnością w zakresie umiejętności korzystania z mediów, która obejmuje analizę i ocenę treści pisanych lub wizualnych z wnikliwym i pytającym nastawieniem. Wykracza poza zwykłe przyswajanie informacji; zamiast tego obejmuje aktywne angażowanie się w materiał, rozważanie perspektywy autora oraz ocenę rzetelności i wiarygodności źródła.

Krytyczni czytelnicy zadają wiele pytań, dokładnie badają przedstawione dowody i starają się zrozumieć założenia leżące u podstaw treści oraz potencjalną stronniczość. Umiejętność ta ma kluczowe znaczenie dla umiejętności korzystania z mediów, ponieważ osoby wyposażone w nią mogą lepiej poruszać się po rozległym i często złożonym krajobrazie dostępnych informacji. Umożliwia ona uczniom rozróżnianie wiarygodnych, dobrze pozyskanych informacji od treści, które mogą być mylące, stronniczości, a nawet fałszywe. Krytyczne czytanie sprzyja również świadomości szerszego kontekstu społecznego i kulturowego, w którym media są tworzone i konsumowane, promując bardziej świadomego, wnikliwego i odpowiedzialnego konsumenta mediów.

Krytyczne czytanie może być trudne i czasochłonne dla uczniów. Poniższe pięć kroków zapewni im ramy do krytycznego czytania i analizowania artykułu prasowego. Nie są one wyczerpujące, ale stanowią solidną podstawę do budowania umiejętności krytycznego czytania:

1. Zapoznaj się z artykułem:
   • Zanim jeszcze zaczniesz czytać, zacznij skanować artykuł, aby zapoznać się z jego treścią. Spójrz na nagłówek, podtytuły i wszelkie towarzyszące im obrazy lub grafiki. Przeczytaj wstęp i zakończenie, aby zrozumieć główne punkty. Ten krok pomaga zapewnić kontekst przed zagłębieniem się w szczegóły.

1. Zidentyfikuj autora i źródło:
   • Zwróć uwagę na to, kto napisał artykuł i weź pod uwagę jego referencje i doświadczenie. Dodatkowo, zidentyfikuj publikację lub stronę internetową. Czy jest to renomowane źródło znane z dokładnych i wiarygodnych informacji, czy też jest to platforma z potencjalną stronniczością lub agendą? Zrozumienie źródła ma kluczowe znaczenie dla oceny wiarygodności artykułu. Jeśli nie znasz autora i/lub wydawcy, poświęć chwilę na krótki research.

1. Przeanalizuj treść:
   • Przeczytaj dokładnie artykuł, zwracając szczególną uwagę na język, ton i styl. Weź pod uwagę perspektywę autora i wszelkie potencjalne stronniczości, które mogą być obecne. Poszukaj dowodów potwierdzających lub cytatów, aby ocenić wiarygodność prezentowanych informacji. Bądź krytyczny wobec wszelkich twierdzeń, które nie mają wiarygodnych źródeł.

1. Kwestionuj założenia i argumenty:
   • Zaangażuj się w treść, zadając krytyczne pytania. Jakie założenia przyjmuje autor? Czy są jakieś błędy logiczne lub luki w argumentacji? Zastanów się, czy dostarczone dowody potwierdzają twierdzenia autora i bądź świadomy wszelkich kontrargumentów lub alternatywnych punktów widzenia, które mogły nie zostać uwzględnione.

1. Zastanów się i sformułuj własną opinię:
   • Po dokładnym przeczytaniu i przeanalizowaniu artykułu, poświęć chwilę na zastanowienie się nad tym, czego się nauczyłeś. Zastanów się, czy uważasz informacje za przekonujące i czy są one zgodne z innymi renomowanymi źródłami, z którymi się spotkałeś. Sformułuj własną opinię na podstawie krytycznej oceny treści.

Ćwiczenie 1

• 15 minut: Daj uczniom pierwszy artykuł i daj im trochę czasu na jego przeczytanie. Powinni przeczytać artykuł samodzielnie, a następnie przejść przez 5 kroków krytycznego czytania.
• 10 minut: Klasa jako grupa omawia odpowiedzi na 5 pytań i próbuje odpowiedzieć na pytanie nauczyciela: Czy ten artykuł zajmuje jakieś stanowisko?

Wprowadzenie do analizy interesariuszy

Interesariusze to podmioty (grupy społeczne, organizacje), na które ma wpływ konkretna decyzja/sprawa. Na przykład, gdy omawiane są przepisy prawa pracy, interesariuszami są pracownicy i pracodawcy, ponieważ zmiany w przepisach prawa pracy mają na nich wpływ.

Analiza interesariuszy analizuje motywy, ograniczenia i wpływ na interesariuszy.

• Motywy: Jakie motywy kierują zachowaniem interesariuszy? Na przykład, większość pracodawców jest zmotywowana do maksymalizacji swoich zysków.
• Ograniczenia: Czy dążenie do realizacji swoich motywów jest ograniczone przez jakiekolwiek czynniki zewnętrzne? Na przykład przepisy i normy regulujące stosunki pracy ograniczają pracowników i pracodawców.
• Skutki: Co aktor może zyskać lub stracić? Które wybory są dla nich korzystniejsze? Krótko mówiąc, ocenia to, która opcja jest bardziej kosztowna dla danego podmiotu.

Analiza interesariuszy i pozycjonowanie mediów

Analiza interesariuszy jest przydatna do zrozumienia, dlaczego media działają tak, jak działają.

Przede wszystkim pomaga nam zastanowić się nad motywami. Podobnie jak inne prywatne firmy, większość mediów działa w oparciu o motywację do zysku (wyjątkiem są media finansowane w całości ze środków publicznych, takie jak BBC).W krajobrazie medialnym wyraża się to w dążeniu mediów do zwiększenia oglądalności - im większa oglądalność, tym większy zysk.

Po drugie, skłania nas to do myślenia o ograniczeniach. Własność mediów ma znaczenie, ponieważ właściciele (publiczni lub prywatni) mogą sprawować znaczną kontrolę nad polityką redakcyjną (media tradycyjne) lub zasadami postępowania (media społecznościowe).

Wreszcie, instruuje nas, abyśmy rozważyli wpływ. Przyjęcie określonego stanowiska może zaszkodzić mediom, ponieważ może zrazić czytelników (podważając motywację do zysku) lub wywołać reakcję ze strony właścicieli.Ponadto media reagują na zewnętrzne wymagania i ograniczenia oraz kształtują je poprzez promowane narracje i kontekst, w którym reagują.

Ćwiczenie 2

• 15 minut: Uczniowie otrzymują drugi artykuł i czytają go. Biorąc pod uwagę wszystko, czego nauczyli się o analizie interesariuszy, analizują wpływ motywów, ograniczeń i skutków ich stanowiska.
• 5 minut: Uczniowie wybierają prezentera, który będzie mówił w imieniu ich grupy i zbierają wszystkie swoje przemyślenia i wnioski.Powinni również przygotować co najmniej 2 pytania dla innych grup - może to być coś, z czym nie zgadzali się w dyskusjach grupowych lub coś, co ich pasjonuje w tym artykule.

Pytania do dyskusji

1. Dlaczego krytyczne czytanie jest ważne w erze cyfrowej?
2. W jaki sposób umiejętności krytycznego czytania mogą pomóc osobom w identyfikacji dezinformacji i dezinformacji?
3. Jaką rolę odgrywa stronniczość w krytycznym czytaniu i jak można ją złagodzić? (użyj tego pytania tylko wtedy, gdy omówiłeś lekcje wspominające o stronniczości LUB jeśli twoi uczniowie są zaznajomieni z tą koncepcją).
4. W jaki sposób umiejętność krytycznego czytania może przynieść korzyści całemu społeczeństwu?
5. Jakie są etyczne obowiązki twórców mediów w zakresie ułatwiania krytycznego czytania?