Wat sociale media over je weten

Sociale media verzamelen allerlei gegevens over hun gebruikers: hun naam, leeftijd, geslacht, interesses, politieke voorkeur enz. Het is misschien gemakkelijker om een lijst te maken van gegevens die ze (nog) niet verzamelen. Dit is in ieder geval tot op zekere hoogte algemeen bekend. Het is echter minder duidelijk wat er met al deze informatie gebeurt.

Er kunnen drie dingen gebeuren met de gegevens die sociale media over hun gebruikers verzamelen:

1. niets - sommige datapunten worden gewoon vastgelegd en geregistreerd, zelfs als ze geen direct nut hebben. Soms zou het verwijderen ervan meer problemen opleveren dan het daar te laten, vanwege de manier waarop informatieopslag is georganiseerd, en soms is er hoop dat de informatie op een bepaald moment in de toekomst nuttig zou kunnen blijken - vergelijkbaar met hoe detectives vaak bewijs bewaren, in de hoop dat toekomstige technologieën er op een dag gebruik van kunnen maken.
2. hun algoritme efficiënter maken: sociale media willen dat hun gebruikers zich bezighouden met hun inhoud. Ze kunnen de informatie over hun gebruikers gebruiken (en doen dat ook) om ervoor te zorgen dat de inhoud die ze te zien krijgen dichter bij hun interesses ligt.
3. een derde partij kan het gebruiken: gegevens van individuele gebruikers (vaak in grote batches) kunnen in handen komen van derden, bijvoorbeeld doordat ze worden verkocht door het sociale mediaplatform.

Externe gebruikers zijn mensen, organisaties, overheden, etc., anders dan de individuele gebruiker en de sociale media die ze gebruiken, maar die op de een of andere manier toch toegang hebben tot de informatie die een individu aan sociale media heeft gegeven. Ze kunnen het voor verschillende doeleinden gebruiken:

1. overheidsinstanties het kunnen gebruiken voor hun onderzoek en/of het verzamelen van inlichtingen. Dit kan verband houden met mogelijke misdaden, maar kan ook onderdeel zijn van algemene surveillance (denk bijvoorbeeld aan het voorbeeld van Edward Snowden).
2. criminele organisaties kunnen het gebruiken om in te breken in accounts, af te persen, malware te verspreiden, enz.
3. Bedrijven kunnen het gebruiken om hun producten te verkopen, gericht te adverteren, enz.

Er zijn drie manieren waarop externe gebruikers toegang kunnen krijgen tot gegevens van individuen:

1. inbraak: een hacker kan toegang krijgen tot de database van de sociale media en informatie extraheren
2. verkoop: sociale media zouden de informatie kunnen verkopen
3. publieke toegankelijkheid: sommige informatie is publiek beschikbaar, soms zelfs al aan elkaar gekoppeld

Deze oefening begint met het downloaden van de gebruikersgegevens van de belangrijkste sociale media die je leerlingen gebruiken. Dit moet van tevoren worden gedaan, omdat het enige tijd duurt voordat het platform de gegevens heeft verzameld en beschikbaar heeft gesteld aan de gebruiker. Je kunt je richten op één sociaal medium of op meerdere. Het is handig om te controleren welke sociale media het meest worden gebruikt door je klas.

Instagram

De instructies voor het downloaden van gegevens op Instagram vind je hier: https://help.instagram.com/181231772500920?helpref

TikTok

De instructies voor het downloaden van gegevens op TikTok zijn hier te vinden: https://support.tiktok.com/en/account-and-privacy/personalized-ads-and-data/requesting-your-data

Snapchat

De instructies voor het downloaden van gegevens op Snapchat vind je hier:

https://support.snapchat.com/en-US/a/download-my-data

Facebook

De instructies voor het downloaden van gegevens op Facebook vind je hier:

https://www.facebook.com/help/1701730696756992

Twitter

De instructies voor het downloaden van gegevens op Twitter vind je hier: https://help.twitter.com/en/managing-your-account/how-to-download-your-twitter-archive

De oefening moet worden opgesplitst in verschillende activiteiten:

1. Analyseer de datapunten die worden verzameld (15 minuten): leerlingen moeten identificeren welke verschillende informatie over hen wordt verzameld door sociale media. Ze moeten een lijst maken.
2. Analyseer hoe datapunten gebruikt kunnen worden door sociale media of derden (15 minuten): de leerkracht vraagt de leerlingen om een aantal datapunten te geven die ze verzameld hebben, zet ze op het bord en vraag de klas om suggesties te doen voor manieren waarop ze gebruikt kunnen worden.
3. Analyseer welke stappen het sociale mediaplatform dat je analyseert neemt om je gegevens te beschermen (15 minuten): leerlingen moeten het internet opgaan en een snelle zoekopdracht uitvoeren over de beveiliging van de sociale media in kwestie. Ze moeten ook zoeken naar eventuele schandalen of inbreuken met betrekking tot de verkoop van gegevens.

1. Heeft de hoeveelheid gegevens die je hier hebt gevonden je verrast? Wat was het meest verrassend?
2. Welke soorten gegevens zijn volgens jou het meest onschadelijk in de handen van een derde partij? Welke soorten zijn het meest problematisch?
3. Wat is voor jou de grootste prioriteit - sociale media gebruiken zonder beperkingen of online privacy?
4. Denk je erover om stappen te ondernemen om je online privacy in de toekomst beter te beschermen?